Optimale behandeling met vingerpriktest voor reumamedicijn adalimumab

Thuis met een vingerprik een druppel bloed afnemen en opsturen naar het lab. Hoe makkelijk is dat? Hierdoor is de uitslag al bekend bij de arts tijdens een vervolgafspraak en kan de behandeling direct worden aangepast. Onderzoekers van Sanquin en Reade Reumatologie hebben met de vingerpriktest een nieuwe en zeer patiëntvriendelijke methode ontwikkeld om de aanwezigheid van reumamedicijn adalimumab te meten in bloedspots. Een innovatieve methode die al in studieverband wordt getest.

Adalimumab remt ontstekingsreacties en wordt voorgeschreven bij reumatische aandoeningen zoals reumatoïde artritis, psoriasis, de ziekte van Bechterew, en darmziekten als de ziekte van Crohn en colitis ulcerosa. Voor iedere patiënt is de ideale dosis net even anders. Door regelmatig de medicijnspiegels in het bloed te meten kan de behandeling optimaal worden aangepast. “Thuis met een vingerprik een druppeltje bloed afnemen en opsturen maakt dit nog eenvoudiger en is prettiger voor patiënten, zeker voor kinderen”, zegt Gert-Jan Wolbink, reumatoloog en onderzoeker bij Reade en verbonden aan Sanquin. De uitslag van de adalimumab-bepaling ligt al klaar wanneer de patiënt bij de specialist komt. Als het nodig is kan  de behandeling direct aangepast worden. De onderzoekers publiceerden de nieuwe methode in de British Journal of Clinical Pharmacology.

Bloedspot

Bij 161 reumapatiënten die met adalimumab werden behandeld, werd op de gewone manier een buisje bloed afgenomen en daarnaast ook een druppeltje bloed met de vingerprik. De druppel werd op een filterpapiertje opgevangen en gedroogd. Op een later moment werd de bloedspot opgenomen in een vaste hoeveelheid vloeistof. De onderzoekers vonden een mooie correlatie tussen de concentratie in de buis en die van de bloedspotmethode. Je kan bloedspots heel makkelijk per post versturen en zeker drie maanden bewaren, gewoon buiten de koelkast.

Biologicals

Adalimumab behoort tot de biologicals, een klasse van zeer krachtige medicijnen. Ook andere biologicals kunnen met de vingerpriktest gemeten worden. Biologicals worden steeds vaker voorgeschreven. Over de hele wereld hebben alleen al een miljoen patiënten baat bij adalimumab. De vingerpriktest maakt het makkelijker om de medicijnspiegels te monitoren. Dat is voordelig voor de patiënt en helpt om dit soort medicijnen, die niet goedkoop zijn, optimaal in te zetten. Karien Bloem, senior onderzoeker bij Sanquin: “Zodra behandelaren hoorden van de vingerpriktest werden ze meteen enthousiast. Er lopen inmiddels klinische validatiestudies op het gebied van kindergeneeskunde en darmziekten. Dit soort studies zijn nodig voordat de methode algemeen kan worden toegepast”.

Publicatie:

Dried blood spots from finger prick facilitate therapeutic drug monitoring of adalimumab and anti-adalimumab in patients with inflammatory diseases. E L Kneepkens, M F Pouw, G J Wolbink, T Schaap, M T Nurmohamed, A de Vries, T Rispens, K Bloem. Br J Clin Pharmacol. 2017 Aug 9