Promotie Anne Cornelissen

The Versatility of Mesenchymal Stromal Cells

Op 7 mei 2019 (12:00 uur) verdedigt Anne Cornelissen haar proefschrift over mesenchymale stromale cellen (MSC). Dit zijn cellen afkomstig uit het beenmerg met belangrijke, klinisch relevante eigenschappen zoals weefselregeneratie, ondersteuning van bloedvormende stamcellen en het moduleren van het immuunsysteem. Anne Cornelissen draagt met haar proefschrift bij aan het verbeteren van therapie met MSC. 

MSC kunnen hematopoietische stamcellen ondersteunen bij transplantatie. Ook worden ze ingezet bij het onderdrukken van graft-versus-host ziekte (GVH), de ernstige, omgekeerde afstotingsreactie die op kan treden na stamceltransplantatie. In het AMC wordt MSC-therapie in studieverband gegeven bij GVH.

Graft-versus-host ziekte

Voor klinische toepassing is het door de lage aantalleni in het menselijk lichaam noodzakelijk MSC buiten het lichaam te vermeerderen. Helaas heeft dit een nadelig effect op de effectiviteit van MSC therapie. Anne heeft onderzocht hoe het vermeerderen van MSC (verder) geoptimaliseerd kan worden met als doel het behoud van klinisch belangrijke eigenschappen. Daarnaast is er gekeken naar de interactie van MSC met andere cellen van het immuunsysteem en is Graft-versus-Host ziekte nader bestudeerd.

Gekweekte MSC kunnen slecht naar de plaats van bestemming migreren. Anne vond dat een verstoorde balans tussen de celkern en het celskelet hier wel eens de oorzaak van zou kunnen zijn. Verder vond ze dat het voorbehandelen van MSC met ontstekingsbevorderende stoffen een ongunstig effect had op de ondersteuning van bloedvormende stamcellen. Daarnaast bleek dat MSC een interactie aangaan met andere cellen van het immuunsysteem, de zogenoemde aangeboren lymfoïde cellen, wat resulteerde in een versterking van gunstige eigenschappen van beide celtypen. Tot slot vond Anne dat nucleosomen in de toekomst wellicht gebruikt kunnen worden als biomarker bij Graft-versus-Host ziekte.    

  • Promotor: prof. dr. C.E. van der Schoot
  • Copromotor: dr. C. Voermans
  • Locatie: Universiteit van Amsterdam, Agnietenkapel