Beter begrijpen hoe neuroblastoomcellen zich verschuilen in het beenmerg

Wereldkankerdag 4 februari

Vandaag, op 4 februari, staat Sanquin stil bij Wereldkankerdag. Kanker is namelijk een van de “Medical Needs” waar Sanquin Research haar pijlen op richt. Lees hier over ons onderzoek aan neuroblastoom.

Ilse Timmerman heeft een beurs van KiKa toegekend gekregen. In samenwerking met het Prinses Máxima Centrum doet Ilse onderzoek aan neuroblastoom, een agressieve vorm van kinderkanker. Ilse wil met behulp van tumor-organoïden onderzoeken hoe bepaalde cellen in het beenmerg de tumorcellen beschermen. Haar onderzoek moet nieuwe aangrijpingspunten vinden voor effectievere therapie tegen neuroblastoom en terugkeer zien te voorkomen.

Neuroblastoom is een kindertumor die ontstaat uit voorlopercellen van het zenuwstelsel. Meer dan de helft van de patiënten heeft al uitzaaiingen bij diagnose van de ziekte; Ondanks de zware en uitgebreide behandeling komt bij een aanzienlijk deel van de kinderen na genezing de ziekte weer terug. Uitzaaiingen zitten voornamelijk in het beenmerg. Dat is de plek waar de neuroblastoomcellen zich schuilhouden. Deze zijn vaak ongevoelig voor chemotherapie.

Beenmerg

Onderzoek wijst steeds meer uit dat de kankercellen hun leefomgeving in het beenmerg zo aanpassen dat ze beschermd zijn en goed kunnen groeien. Een van de celtypes in het beenmerg die de tumorcellen helpen zijn de zogeheten mesenchymale stromacellen (MSCs). Ilse’s onderzoek, onderdeel van sanquin’s medical need “Cancer” richt zit op de interactie tussen de uitgezaaide tumorcel en omgevingscellen in het beenmerg en dan specifiek de MSCs.

Recent hebben Ilse en collega's in het laboratorium ontdekt dat de samenstelling van het beenmerg, met name de MSCs, anders is bij patiënten met uitgezaaide neuroblastoom. Met de beurs van KiKa wil ze erachter komen welke eigenschappen de veranderde MSCs hebben en welke factoren zij gebruiken om neuroblastoom-cellen te beschermen. Ze bestudeert hiervoor beenmerg van neuroblastoom patiënten. In het lab bootst ze de interactie na met behulp van zogenaamde tumor-organoïden, die in schaaltjes gekweekt worden uit tumormateriaal

Dit onderzoek levert nieuwe inzichten op over de manier waarop neuroblastoom-cellen zich schuilhouden in het beenmerg. Door meer kennis van de interactie met omgevingscellen is de verwachting uiteindelijk nieuwe aangrijpingspunten te vinden voor effectievere therapie tegen neuroblastoom en terugkeer zien te voorkomen.​Zodat in de toekomst meer kinderen kunnen genezen van deze agressieve vorm van kanker.

Ilse Timmerman voert dit onderzoek uit in samenwerking met de groep van Lieve Tytgat bij het Prinses Máxima Centrum, en de groep van Carlijn Voermans van Sanquin.