Laboratorium voor celtherapie
Innovatie nr. 1, april 2015Wat is het?
Het laboratorium voor celtherapie (LCT) omvat vijf cleanrooms om (stam)celproducten te genereren voor therapeutische toepassingen.
Wat kun je ermee?
In het LCT worden bloedstamcellen bewerkt en zo nodig opgeslagen onder GMP condities, en er worden nieuwe celtherapie producten ontwikkeld en geproduceerd voor klinische studies.
Wat is het resultaat, wat komt er uit?
Het LCT produceert mesenchymale stromale cellen (MSCs) voor patiënten met Graft-versus-host disease (GvHD), tumor infiltrating lymphocytes (TILs) voor patiënten met melanoom en dendritische cellen (DC) die bij kankerpatiënten het eigen immuunsysteem activeren.
Wat is de innovatie?
Celtherapieproducten zijn geavanceerde therapeutische medische producten (ATMPs). De productie ervan stelt nog hogere eisen aan de cleanrooms dan de bewerking van bloedstamcellen. ATMPs worden in gesloten systemen gegenereerd waardoor in research gebruikelijke kweekmethoden aangepast moeten worden. Het LCT heeft alle vereiste certificaten inclusief een fabrikantenvergunning voor het produceren van ATMPs.
Wat deden we dan vroeger?
Het LCT houdt zich al heel lang bezig met de transplantatie van bloedstamcellen. De productie van ATMPs voor klinische trials is eind 2014 gestart met TILs en MSCs.
Wie werken er mee?
Het LCT team, bestaande uit tien enthousiaste en ervaren analisten, de projectleider cellulaire therapieën en het labhoofd (Carlijn Voermans) zorgen voor de bewerking van de (stam)celproducten voor het AMC, het Emma kinderziekenhuis, en het NKI/AvL. Er worden TILs gekweekt voor een klinische trial van het NKI en er wordt een kweekprotocol voor dendritische cellen opgezet samen met het Radboudumc. Er worden MSCs geëxpandeerd voor een klinische trial geleid door het LUMC.
Wat betekent het voor de medische wereld?
Bloedstamcellen van een donor kunnen levensreddend zijn voor onder andere leukemiepatiënten. Eigen bloedstamcellen kunnen tijdens intensieve anti-kankerbehandeling worden opgeslagen en later worden teruggegeven zodat ze niet verloren gaan door de behandeling. Immuuntherapie bij kankerpatiënten wordt al decennia nagestreefd en gaat met de toediening van TILs en DCs een nieuwe hoopvolle fase in. Na een stamceltransplantatie helpen de immuuncellen van de donor om de leukemiecellen te vernietigen, maar ze veroorzaken ook GvHD. Uit beenmerg geïsoleerde MSCs kunnen ernstige afweerreacties bij patiënten onderdrukken.
